Батыс-Қазақстан облысы

Орал қаласы

№ 26 орта жалпы білім беретін мектеп

Тарих пәнінің мұғалімі:

Мырзағалиева Б С

«Көтеріліс жетекшілері Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы, көтерілістің жеңілу себептері, тарихи маңызы»  ( ашық сабақ)

Қазақстан тарихы

Сабақ тақырыбы:

Көтеріліс жетекшілері Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы, көтерілістің жеңілу себептері, тарихи маңызы

«Өздеріндей хандардың,
Қарны жуан билердің
Атандай даусын ақыртып,
Лауазымын көкке шақыртып,
Басын кессем деп едім,
Еділдің бойы ен тоғай,
Ел қондырсам деп едім,
Жағалай жатқан сол елге
Мал толтырсам деп едім!»,

Мақсаты:

Білімділік: Исатай мен Махамбет астаған Кіші жүз қазақтарының көтерілісінің  жеңілу  себептері мен салдары, тарихи маңызы;

Дамытушылық: Оқушылардың ақыл-ойын, байқағыштық қабілеттерін дамыта отырып, сана-сезімін ояту.

Тәрбиелік: Оқушылар бойында өз жеріне, еліне деген сүйіспеншілікке баулу, оның қадір-қасиетін ұғынуға  тәрбиелеу.

Үй тапсырмасын тексеру

Ыстық орындық әдісі

• 1836-1838 жылдарда И. Тайманұлы мен М. Өтемісұлы бастаған көтерілістің негізгі себептеріне сипаттама беру;
• Көтерілісшілердің патша әскеріне және Жәңгірханның жасақтарына қарсы жүргізілген негізгі шайқастары туралы айту:
• Көтеріліс жетекшілері мен Жәңгір ханның арасындағы қарым – қатынас;

сабақтың кезеңдері

Постер құру (әр топқа жеке сұрақтар беріледі)

2. “Жылдар сөйлейді”  (сұрақтарға жауап)

3. “Тапқыр болсаң, тауып көр” (әр түрлі тапсырмалар)

4. Венн диаграммасы

І тапсырма:

1-топ. Көтерілістің жеңілу себептері

2- топ. Мен, мен, мен едім Исатай мен Махамбет арасындағы достық

3-топ. Көтерілістің тарихи маңызы  

ІІ тапсырма

• 1836-1838 жж  -
• 1791-1838жж  -
• 1837жылы қазан айы-
• 1837жыл 15 қараша –
• 1838жыл 12 шілде –
• 1846 жылы  -

                             2 минут

ІІІ тапсырма

Әр топқа тапсырмалар беріледі

1. Кіші жүз қазақтарының  жер аумағын картадан көрсет

2.  Махамбет Өтемісұлы белгілі орыс жазушысы әрі этнографы 

................  және  саяхатшы ғалым  ...................  Тығыз қарым-қатынаста

болған.

3. Бөкей ордасы қай жерде құрылды және картадан көрсет

4.  Жәңгір хан тарапынан салынатын алым-салық түрлері көбейді.

Ол жеке басының  пайдасына алынатын бірыңғай салық түрін енгізді.

Патша үкіметі ханның өзі жасап алған фискальдық қаржы жүйесіне

араласпады.  Фискальдық қаржы деген не?

Венн диаграммасы

Тест жұмысы

1. Бөкей Ордасында болған көтерілістің мақсаты айқын көрінеді:

А) Махамбеттің өлеңдерінде В) Исатайдың старшындар съезінде сөйлеген сөзінде

С) Көтерілісшілердің патшаға жазған үндеуінде

2. 1837 жылы хан сарайын қоршауға алғандағы көтерілісшілердің саны

А) 10 мың         В) 5 мың              С) 2 мың

3. Исатай қаза тапқан шайқас:

А) Тастөбе        В) Ақбұлақ              С) Теректіқұм

4. Исатайдың подполковник Геке мен Жәңгірдің біріккен әскерімен шайқасы болды

А) 1836 ж. Қазанда          В) 1837 ж. Қазанда                  С) 1837 ж. қарашада

5. Исатай көтерілісін тездетіп басуға әсер еткен жағдай

А) Кенесары қозғалысының Кіші жүзді шарпуы         В) Көтерілісшілер санының көбеюі

С) Тастөбе түбіндегі көтерілісшілердің жеңілісі

6. Патша үкіметінің Исатайды ұстап берушіге белгіленген сыйдың мөлшері

А) 2000 сом      В) 1000 сом                С) 500 сом

7. 1837 жылы қазанның 15 де Исатай мен Махамбет бастаған қол Теректіқұмда кімнің ауылын ойрандады

А) Баймағамбет сұлтанның   В) Жәңгір ханның               С) Балқы бидің

8. Патшаны қолдаушылардың ұйымдастыруымен Н.Өтемісұлы өлтірілді

А) 1838 жылы                В) 1842 жылы                    С) 1846 жылы

Дұрыс жауаптар

1- А       2- С        3- В           4- С

5- А       6- В        7- С           8- С

                         8-7   --- “5”

                         6-5   --- “4”

                         4      --- “3”

                         3-1   --- “2”

 Ой қорыту

Үй жұмысы

• §. 18 оқу
•  “ 1836-1838жж  көтерілістің тарихи маңызы”   эссе жазу
• Бағалау